45 NĂM (1978 - 2023) - HÀNH TRÌNH XÂY DỰNG THƯƠNG HIỆU XỔ SỐ KIẾN THIẾT ĐẮK LẮK

          1. Giai đoạn thành lập Ban Xổ số kiến thiết (1978 - 1988), Ban Quản lý XSKT (1988 - 1089)

Sau ngày giải phóng đất nước (30/4/1975), Đắk Lắk cùng với cả nước bước vào giai đoạn khôi phục phát triển kinh tế - xã hội, khắc phục hậu quả sau chiến tranh. Trước những bề bộn, khó khăn và thách thức đặt ra trong phát triển kinh tế - xã hội, Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đề ra nhiều chủ trương, chính sách và giải pháp quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội tỉnh nhà.

Trong bối cảnh đó, tháng 7/1978 Ban Xổ số kiến thiết được thành lập trực thuộc Ty Tài chính tỉnh Đắk Lắk (nay là Sở Tài chính Đắk Lắk) với nhiệm vụ phát hành và tiêu thụ Xổ số kiến thiết trong toàn tỉnh Đắk Lắk để tăng nguồn thu ngân sách, góp phần cân bằng ngân sách giữa thu và chi, đảm bảo cho tỉnh điều hành, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ khôi phục kinh tế, tập trung cứu đói cho dân, xây dựng trụ sở làm việc cho địa phương, khôi phục cầu, đường, phục vụ an ninh. Lúc mới thành lập, Ban chỉ có 06 cán bộ, công nhân viên, gồm 01 Trưởng ban và 05 nhân viên, sau đó dần được bổ sung theo biên chế lên 17 cán bộ, công nhân viên, bộ máy tổ chức chưa có các phòng, ban, chỉ có các bộ phận. Trụ sở làm việc tại số nhà 54 đường Quang Trung, sau đó chuyển sang số nhà 25 - 27 N’Trang Lơng. Ban hoạt động như một đơn vị sự nghiệp có thu, thị trường phát hành vé lúc đầu chỉ tập trung khu vực thị xã Buôn Ma Thuột. Ở giai đoạn sơ khai này, hoạt động xổ số vô cùng khó khăn, cơ sở vật chất còn nghèo nàn lạc hậu, thiết bị quay số là vành xe đạp, mệnh giá tờ vé số vài chục đồng, giải đặc biệt còn thấp chưa khuyến khích người mua, số lượng phát hành ra thị trường từng kỳ chỉ từ 1.000 vé đến 10.000 vé, vé số được in tại nhà máy in thị xã Buôn Ma Thuột. Ban Xổ số đã dùng hiện vật để trả thưởng như xe cub 81, vải, gỗ thanh lý… của tỉnh hoặc trả bằng tiền mặt. Nguồn thu và nộp ngân sách không đáng kể.

Năm 1982, Ty Tài chính được đổi thành Sở Tài chính tỉnh Đắk Lắk theo Quyết định số 59/UB-QĐ ngày 04/12/1982 của UBND tỉnh. Thời gian này, tình hình kinh tế - tài chính của tỉnh vẫn còn nhiều khó khăn, vật tư kỹ thuật không đủ đảm bảo cho hoạt động sản xuất; vận tải, lương thực, tài chính, tiền tệ… luôn mất cân đối. Thực hiện sự định hướng, chỉ đạo của tỉnh, công tác tài chính giai đoạn này đề ra nhiều giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động, trong đó trên lĩnh vực dịch vụ - kinh doanh. Từ năm 1984, Ban Xổ số đã trang bị loại lồng cầu quay số bằng sắt, hình quả cầu, vé số được in tại nhà máy in của Bộ Tài chính, văn phòng phía Nam đóng tại thành phố Hồ Chí Minh. Thời điểm này, số lượng vé được phát hành 10.000 đến 20.000 vé/01 kỳ/01 ngày quay số mở thưởng.

Tháng 4/1986, thực hiện Quyết định số 465/UB-QĐ ngày 08/4/1986 của UBND tỉnh về tổ chức các phòng, ban chuyên môn thuộc Sở Tài chính, theo đó Ban Quản lý xổ số kiến thiết và Trường Kế toán Tài chính là 02 đơn vị sự nghiệp của Sở Tài chính.

Năm 1987, Ban Xổ số đã phối hợp với các tỉnh lân cận để mở rộng thị trường, phát hành xổ số kiến thiết ra các tỉnh Gia Lai - Kon Tum (nay là 02 tỉnh Gia Lai và Kon Tum), Phú Khánh (nay là 02 tỉnh Phú Yên và Khánh Hòa), Nghĩa Bình (nay là 02 tỉnh Quảng Ngãi và Bình Định)… và các huyện trong tỉnh như Krông Bông, Krông Búk, Krông Pắk nhằm huy động các nguồn tiền trong dân để tăng thu ngân sách, góp phần bổ sung thêm vốn đầu tư cho chương trình phúc lợi xã hội... Hội đồng thu hủy vé cũng được thành lập tại các huyện và Thị xã Buôn Ma Thuột. Tháng 5/1988, Ban Vật giá tỉnh sáp nhập vào Sở Tài chính đổi tên thành Sở Tài chính - Vật giá tỉnh Đắk Lắk.

2. Giai đoạn thành lập Công ty Xổ số kiến thiết trực thuộc Sở Tài chính - Vật giá (1989 - 1992)

Ngày 28/3/1989, Giám đốc Sở Tài chính - Vật giá tỉnh Đắk Lắk ban hành Quyết định số 05/QĐ-TC, ngày 28/3/1989 thành lập Công ty Xổ số kiến thiết trực thuộc Sở Tài chính - Vật giá, với nhiệm vụ là giúp Sở Tài chính - Vật giá thống nhất quản lý việc phát hành, quay số mở thưởng XSKT trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Công ty khi đó bao gồm 02 phòng: Phòng Kế hoạch phát hành và Vật tư trả thưởng; Phòng Kế toán tài vụ và Hành chính quản trị; Về số lao động toàn Công ty trong giai đoạn này gồm 20 người. Đồng chí Nguyễn Hảo giữ chức vụ Giám đốc Công ty, đồng chí Trần Thành Nam giữ chức vụ Phó Giám đốc Công ty.

Ở thời điểm này, hoạt động của Công ty vẫn còn nhiều khó khăn, cơ sở vật chất còn nghèo nàn, lạc hậu. Tài sản chỉ là 02 căn nhà cũ chật hẹp, 01 chiếc xe ô tô cũ được bàn giao dùng để chuyên chở vé từ Thành phố Hồ Chí Minh về Đắk Lắk, 01 chiếc xe Honda 67 dùng để chạy trên địa bàn thị xã và các huyện. Hệ thống lồng cầu quay số bằng sắt, được quay tay. Với những khó khăn trên, Ban Giám đốc Công ty đã cùng với tập thể CBNV đã nỗ lực dần ổn định tổ chức, điều hành. Xử lý, triển khai công việc phát hành, kinh doanh ngày một hiệu quả hơn. Nhờ đó, mạng lưới xổ số kiến thiết phát triển rộng hơn đến một số huyện, lượng vé phát hành, tiêu thụ và doanh thu so với những năm trước đó bắt đầu tăng nhiều hơn. Giai đoạn này đại lý các huyện là người thuộc biên chế của phòng tài chính vì nguồn thu thuế xổ số từ việc làm đại lý và quay số mở thưởng các bộ vé tại các huyện được để lại 100% cho các huyện. Mệnh giá tờ vé phát hành bắt đầu tăng lên từ 200 đồng lên 500 đồng và 1.000 đồng, thiết bị quay số mở thưởng được cải thiện hơn từ lồng bằng sắt chuyển thành lồng cầu bằng inox, vốn lưu động ban đầu chưa đến 01 triệu đồng được bổ sung từ chênh lệch giá của hàng hóa trả thưởng. Các năm về sau được Nhà nước bổ sung cho vốn lưu động từ nguồn quỹ phát triển của đơn vị. Nguồn thu từ xổ số kiến thiết đến thời điểm trên đã vượt xa nhiều công ty xổ số kiến thiết tỉnh bạn. Năm 1991, tổng doanh thu đạt hơn 10.6 tỷ đồng, nộp ngân sách 3.1 tỷ đồng.

3. Giai đoạn chuyển đổi Công ty XSKT Đắk Lắk thành Doanh nghiệp nhà nước (1992 đến nay)

Năm 1992, Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk ban hành Quyết định số 909-QĐ/ UB, ngày 31/12/1992 về thành lập doanh nghiệp Nhà nước Công ty Xổ số kiến thiết Đắk Lắk. Tổ chức doanh nghiệp theo hình thức là doanh nghiệp Nhà nước, hoạch toán độc lập, có con dấu riêng, được mở tài khoản tại Ngân hàng. Trụ sở Công ty đặt tại số 25 - 27 đường N’Trang Lơng, thị xã Buôn Ma Thuột. Đến năm 1996, trụ sở Công ty chuyển về số nhà 02, đường Đinh Tiên Hoàng, Phường Tự An - TP. Buôn Ma Thuột tỉnh Đắk Lắk.

Trong thời gian từ năm 1992 - 2004, Công ty thực hiện mô hình liên kết phát hành vé với 08 tỉnh (từ thứ hai đến thứ bảy) gồm: Khánh Hòa, Bình Định, Thuận Hải (nay là Ninh Thuận và Bình Thuận), Gia Lai, Phú Yên, Lâm Đồng, Quảng Ngãi và Đắk Lắk; quay số mở thưởng luân phiên tại các tỉnh; riêng ngày Chủ nhật liên kết 03 tỉnh gồm Đắk Lắk, Khánh Hòa, Thuận Hải (nay là 02 tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận), quay số mở thưởng ngày chủ nhật tại Khánh Hòa; mặc dù đã liên kết các tỉnh miền Trung nhưng từ trước đến nay tờ vé số chỉ được bán trong địa giới hành chính của tỉnh. Việc phát hành tiêu thụ vé được mở rộng hầu hết các huyện đều có chi nhánh của Công ty. Lực lượng cán bộ nhân viên lao động cũng tăng lên 60 đến 70 người, trong đó một nửa lực lượng được bố trí tại các chi nhánh để làm nhiệm vụ mở rộng phát triển đại lý và phát hành tiêu thụ vé số. Các huyện đều được thành lập Hội đồng giám sát thanh hủy vé. Công nghệ in ấn có cải tiến tờ vé số có nhiều màu sắc hơn, mệnh giá vé 2.000 đồng, 5.000 đồng, giải thưởng đặc biệt 50 triệu đồng/tờ, 125 triệu đồng/tờ (quay 05 số); thiết bị quay số mở thưởng vẫn sử dụng lồng cầu inox quay bằng tay. Doanh thu vào những năm cuối cùng ở thời điểm này bình quân trên 100 tỷ/01 năm, nộp ngân sách trên 20 tỷ/01 năm.

Ngày 01/01/2004, tỉnh Đắk Nông được chính thức thành lập theo Nghị quyết số 22/2003/QH11 ban hành ngày 26/11/2003 của Quốc hội trên cơ sở tách một phần diện tích và dân số của tỉnh Đắk Lắk. Theo đó, địa giới, địa bàn được phân tách, tài sản và con người cũng được bàn giao và điều chuyển sang cho Công ty Xổ số kiến thiết Đắk Nông, trong đó cán bộ, nhân viên được chuyển đi là 23 người; tài sản 01 xe Ôtô; xe máy và 04 Chi nhánh gồm: Đắk Nông, Đắk Lấp, Đắk Mil và Cư Jút.

Cũng trong năm 2004, thực hiện chủ trương của Bộ Tài chính về việc tham gia thị trường chung Xổ số kiến thiết khu vực miền Trung và Tây Nguyên. Theo Công văn số 7887/TC-TCNH, ngày 16/7/2004 của Bộ Tài chính về việc tổ chức lại hoạt động kinh doanh Xổ số kiến thiết khu vực miền Bắc và miền Trung theo hướng mở cửa, xóa bỏ tình trạng chia cắt thị trường theo địa giới hành chính, tạo dựng một thị trường xổ số thông suốt giữa các tỉnh trong khu vực đối với các loại hình xổ số, góp phần thúc đẩy hoạt động kinh doanh xổ số kiến thiết phát triển kể từ ngày 01/01/2005. Từ đây, mô hình liên kết không còn nữa mà Công ty các tỉnh tự phát hành và tự khai thác thị trường trên 14 tỉnh miền Trung và Tây Nguyên từ Quảng Bình đến Ninh Thuận.

Đây là một giai đoạn thách thức không nhỏ đối với Công ty, để hoàn thành nhiệm vụ đòi hỏi phải có kỹ năng, tư duy thị trường rộng,… Vì vậy, Ban Lãnh đạo Công ty đã tổ chức cho các đoàn đi học tập kinh nghiệm xổ số tại các tỉnh phía Bắc, phía Nam; cử cán bộ đi khắp 14 tỉnh miền Trung để nắm thông tin, lựa chọn các cá nhân, tổ chức có uy tín, kinh nghiệm về hoạt động xổ số và có năng lực tài chính để giới thiệu với Công ty ký hợp đồng đại lý cấp 1.

Người lao động làm công tác mở rộng thị trường trong giai đoạn này thường xuyên phải di chuyển liên tục để tiếp xúc đại lý trong điều kiện vật chất còn thiếu thốn: chưa thuê được nhà làm Văn phòng đại diện, anh em phải vận chuyển vé đi các tỉnh và thu hồi vé không bán hết bằng xe khách. Một số Chi nhánh huyện phải tạm ngừng hoạt động để chuyển người lao động đi các tỉnh. Vé xổ số được Công ty ký hợp đồng in tại Thành phố Hồ Chí Minh và thuê vận chuyển vé đến các văn phòng đại diện tại các tỉnh... Nhìn chung, đây là giai đoạn mà Công ty phải tự chịu trách nhiệm từ khâu in vé, phát hành, thu hồi vé, quản lý công nợ trên địa bàn 14 tỉnh miền Trung - Tây Nguyên, trả thưởng các giải, kể cả giải đặc biệt 02 tỷ/01 tờ (quay 06 số) mà không có sự hỗ trợ của các công ty xổ số khác trong khu vực như trước.

Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trên, quy mô tổ chức hoạt động của Công ty cũng được kiện toàn, các phòng, văn phòng, chi nhánh được thành lập lại gồm: Phòng TC-HC; phòng KT-TV; phòng KH-PH; các Văn phòng đại diện tại Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Gia Lai, Kon Tum, Đắk Nông. Trong quá trình hoạt động, để đáp ứng được yêu cầu về chuyên môn và đa dạng hóa các loại hình, Công ty thành lập mới 02 phòng chuyên môn và 01 chi nhánh gồm: phòng Phúc tra (2010), phòng Lô tô - trả thưởng (8/2014) và chi nhánh Buôn Ma Thuột (2020).

Năm 2008, thực hiện Nghị định 95/2006/NĐ-CP, ngày 08/9/2006 của Chính phủ về chuyển đổi công ty Nhà nước thành Công ty TNHH Một thành viên, Quyết định số 1465/2007/QĐ-TTg, ngày 02/11/2007 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt phương án sắp xếp đổi doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước thuộc UBND tỉnh Đắk Lắk giai đoạn 2007 - 2010, Quyết định số 184/QĐ-UBND, ngày 23/01/2008 của UBND tỉnh Đắk Lắk về việc thành lập Ban chuyển đổi doanh nghiệp Công ty xổ số kiến thiết Đắk Lắk, UBND tỉnh Đắk Lắk đã ban hành Quyết định số 2994/ QĐ-UBND, ngày 07/11/2008 phê duyệt Điều lệ và Phương án chuyển Công ty Xổ số kiến thiết Đắk Lắk thành Công ty TNHH Một thành viên. Chủ sở hữu là UBND tỉnh Đắk Lắk. Công ty hoạt động theo Luật doanh nghiệp. Cơ cấu tổ chức bộ máy của Công ty gồm Chủ tịch, Giám đốc, các Phó Giám đốc, Kiểm soát viên và Kế toán trưởng. Đồng chí Trần Thành Nam giữ chức vụ Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty. Tổng số lao động có đến thời điểm chuyển đổi là 101 người, có 03 phòng chức năng trực thuộc Công ty.

Năm 2014, UBND tỉnh Đắk Lắk ban hành Quyết định số 1516/QĐ-UBND ngày 10/7/2014 về việc thay đổi ngành, nghề kinh doanh và phê duyệt Điều lệ tổ chức và hoạt động (sửa đổi) của Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Đắk Lắk. Hoạt động kinh doanh các loại hình xổ số: Xổ số truyền thống, xổ số tự chọn thủ công (Lô tô thủ công), xổ số biết kết quả ngay (xổ số cào, xổ số bóc).

Năm 2021, UBND tỉnh Đắk Lắk ban hành Quyết định số 3461/QĐ-UBND ngày 10 tháng 12 năm 2021 về việc phê duyệt Điều lệ tổ chức và hoạt động của Công ty TNHH Một thành viên Xổ số kiến thiết Đắk Lắk; Quyết định số 91/QĐ- UBND ngày 13/01/2022 của UBND tỉnh Đắk Lắk việc sửa đổi Điều lệ tổ chức và hoạt động của Công ty TNHH Một thành viên Xổ số kiến thiết Đắk Lắk.

Trải qua 45 năm hình thành và phát triển với những thăng trầm, khó khăn trong điều kiện khó khăn chung của tỉnh, từ Ban Xổ số kiến thiết phát triển thành Công ty TNHH một thành viên XSKT Đắk Lắk với mỗi giai đoạn là dấu ấn quan trọng, đến nay đơn vị đã ngày một khẳng định giá trị thương hiệu phát triển của mình tại khu vực 14 tỉnh miền Trung - Tây Nguyên. Quy mô hoạt động kinh doanh của Công ty được đổi mới toàn diện, cơ sở vật chất được cải thiện. Công ty đã chọn nhà thầu in vé có đủ năng lực và có công nghệ in tiên tiến như hệ thống máy in kỹ thuật số, máy tráng phủ UV toàn phần, định hình, máy phủ cào, máy in offset 5 màu thế hệ mới… để tăng cường năng lực sản xuất, nâng cao chất lượng và phát triển sản phẩm mới. Bên cạnh đó, hệ thống thiết bị quay số mở thưởng của Công ty cũng được đầu tư mới theo hướng hiện đại hóa với các máy móc, lồng cầu và bộ phận điều khiển hiện đại giúp đảm bảo an toàn, minh bạch và uy tín cho Công ty. Doanh thu của đơn vị tăng lên theo từng giai đoạn, đóng góp tích cực vào ngân sách Nhà nước và đảm bảo ổn định cuộc sống cho cán bộ, người lao động của Công ty.

Năm 2021, UBND tỉnh Đắk Lắk ban hành Quyết định số 3461/QĐ-UBND ngày 10 tháng 12 năm 2021 về việc phê duyệt Điều lệ tổ chức và hoạt động của Công ty TNHH Một thành viên Xổ số kiến thiết Đắk Lắk; Quyết định số 91/QĐ- UBND ngày 13/01/2022 của UBND tỉnh Đắk Lắk việc sửa đổi Điều lệ tổ chức và hoạt động của Công ty TNHH Một thành viên Xổ số kiến thiết Đắk Lắk.

Trong những năm 2020 - 2022, mặc dù phải đối diện với không ít những khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, khó lường; song Công ty đã nỗ lực khắc phục khó khăn, vươn lên hoàn thành các nhiệm vụ và chỉ tiêu đề ra. Các loại hình xổ số đều có doanh thu tăng trưởng cao, hoàn thành xuất sắc các chỉ tiêu của Ủy ban nhân dân tỉnh giao, bảo toàn và phát triển vốn Nhà nước; thu nhập của người lao động ổn định, các chế độ, chính sách đối với người lao động được đảm bảo. Cơ sở vật chất và điều kiện làm việc; thời gian lao động; tiền lương và thu nhập cho người lao động; BHXH, BHYT, BHTN được đảm bảo theo quy định. Hiện nay, doanh thu của Công ty đã tăng trên 400 tỷ đồng/ năm; nộp ngân sách trên 100 tỷ/năm đạt tốp đầu doanh nghiệp có đóng góp ngân sách cho tỉnh cao nhất. Doanh nghiệp luôn đứng đầu khu vực về quy mô, doanh số, thương hiệu. Cán bộ, công nhân viên đã lên đến hơn 100 người, đời sống vật chất và tinh thần của người lao động ngày càng được cải thiện và nâng cao.

Cùng với hoạt động kinh doanh, trong suốt 45 năm qua, Công ty đã đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà. Từ nguồn thu xổ số kiến thiết đã góp phần tạo nguồn thu cho ngân sách tỉnh, giúp đầu tư xây dựng nhiều công trình công cộng, phúc lợi xã hội và các công trình y tế, giáo dục... để phục vụ cho cộng đồng, mang lại những lợi ích thiết thực, góp phần cải thiện và nâng cao mức thụ hưởng phúc lợi xã hội cho Nhân dân trong tỉnh.

Bên cạnh đó, một trong những điểm sáng của Công ty là công tác hoạt động từ thiện, an sinh xã hội. Công ty rất tích cực đóng góp, tài trợ cho các chương trình giáo dục, y tế, xây nhà tình nghĩa, quỹ khuyến học, quỹ vì người nghèo, nạn nhân chất độc màu da cam do tỉnh và Trung ương phát động. Với đạo lý uống nước nhớ nguồn, từ năm 1997 đến nay, đơn vị đã và đang nhận phụng dưỡng suốt đời 02 Mẹ Việt Nam anh hùng tại huyện Ea Kar. Đặc biệt, Công ty đã kịp thời ủng hộ cho các chương trình “tấm lưới nghĩa tình vì Trường Sa, Hoàng Sa”, Áo ấm Trường Sa, ủng hộ thiên tai bão lụt miền Trung, duy trì thường xuyên hoạt động thăm tặng quà cho 02 đơn vị lực lượng vũ trang kết nghĩa: Đồn Biên phòng 737 Huyện Ea Súp, Tiểu đoàn 303. Thực hiện tốt các hoạt động Kết nghĩa tại Buôn Tút, xã Pơng Đrang huyện Krông Búk.

Có thể nói, quá trình hoạt động và những thành quả mà đơn vị đã đạt được đã cho thấy Công ty đã thực hiện nhất quán, hiệu quả quan điểm “Phát triển kinh tế là trung tâm” gắn với mục tiêu “ích nước lợi nhà” của Đảng. Công ty đã chấp hành nghiêm các quy định về quản lý tài chính, xây dựng và thực hiện các chế độ chính sách một cách đồng bộ, đảm bảo hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp, hệ thống đại lý và người lao động… Từ đó tạo nên sức mạnh tổng hợp, là nhân tố quan trọng trong quá trình phát triển bền vững của doanh nghiệp.

Trên chặng đường 45 năm nhiều khó khăn, thách thức nhưng cũng rất vinh quang và đáng tự hào, Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Đắk Lắk luôn vững tin hướng về phía trước, phát huy truyền thống tốt đẹp, dựa vào những nền tảng đã xây đắp vững chắc qua nhiều thế hệ lãnh đạo và cán bộ, công nhân viên tiếp tục hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, góp phần xây dựng quê hương Đắk Lắk ngày càng giàu đẹp, văn minh, bản sắc.